Tırnak Morarması: Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?

Tırnak morarması, kanın parmak uçlarına yeterli miktarda oksijen taşımadığını gösteriyor olabilir. Bu sorunun birçok olası nedeni vardır ve bazıları ise oldukça ciddidir. Bu nedenle, tırnak morarması yaşayan kişi problemin altında yatan nedeni belirlemek için doktorla görüşmelidir.

Bazı durumlarda el tırnakları, siyanoz nedeniyle maviye veya mora döner. Siyanoz dudakları ve cildi de etkileyebilen bir hastalıktır.

Kan parmak uçlarına yeterince oksijen taşımıyorsa veya kişinin kan dolaşımı zayıfsa siyanoz oluşabilir. Siyanoz ayrıca hemoglobin ile ilgili sorunlardan da kaynaklanıyor olabilir. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde oksijen taşımaktan sorumlu bir bir proteindir.

Kardiyovasküler ve solunun sistemini etkileyen çeşitli hastalıklar da da siyanoza neden olabilmektedir.

Tırnak morarması problemi için problemin altında yatan herhangi bir tıbbi hastalığı ekarte etmek için doktora danışılmalıdır.

Tırnakların morarmasına neden olabilecek rahatsızlıkları ve doktorların siyanoz teşhisini ve tedavisini nasıl yaptığını ve ne zaman yardım almanız gerektiğini öğrenmek istiyorsanız, okumaya devam edin.

Tırnaklar neden morarır?

Yalnızca bir tırnak morarmışsa, bu, muhtemelen tırnağın altında kan birikmesine neden olan bir darbe sonucu yada yaralanma nedeniyle olabilir.

Tüm tırnaklarda morarma olduğunda, bu durum siyanoz problemini işaret eder. Kanda yeterli oksijen olmadığı için tırnaklarda morarmalar oluşur.

Tırnak morarması, dolaşım sisteminin kanı gerektiği şekilde vücut içerisinde taşımadığında da ortaya çıkabilir ve bu da dolaşımın zayıflamasına ve tırnaklarda mavi-mor bir renk tonunun ortaya çıkmasına neden olur.

Sıcaklığın azalması nedeniyle kan damarları daraldığı için soğuk havalar kan dolaşımının geçici olarak zayıflamasına neden olabilir. Bu, vücut tarafından, kanın eller ve ayaklara ulaşmasını önlemek ve iç organları optimum sıcaklıkta tutmak için yapılır.

Tırnak morarmasının sebebi düşük sıcaklık ise, eller ısıtıldığında tırnaklar normal rengine dönecektir.

Tırnak morarmasına neden olan hastalıklar?

Tırnak morarması, el parmaklarının, ayak parmaklarının veya her ikisinin de yeterli oksijen almadığını gösterir.

Aşağıda sıralanan hastalıklar siyanoza neden olabilir:

Akciğer hastalıkları

Çeşitli akciğer rahatsızlıkları, tırnaklarda mavi bir renk tonu oluşmasına neden olabilir. Bu hastalıklar şunlardır:

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH): KOAH, amfizem ve kronik bronşit gibi ilerleyici akciğer hastalıkları için kullanılan genel bir terimdir Amfizem akciğerlerde bulunan hava keselerini tahrip ederken, bronşit, bronş tüplerinin iltihaplanmasına ve daralmasına neden olarak akciğerlerde mukus birikmesine neden olur. Türkiye’de 3,5 milyon civarında KOAH hastası bulunmaktadır.
Astım: Astım hastalığı, hava yollarının daralmasına ve şişmesine neden olmaktadır ve ayrıca mukus üretimini artırarak potansiyel olarak birikmelere neden olabilir. Astım hastası olan kişilerde nefes almada zorluk, göğüs ağrısı, öksürük ve hırıltılı solunum gibi günlük yaşamlarını sıkıntıya sokabilecek rahatsızlıklar yaşarlar. Astım bazen, yaşamı tehdit eden astım ataklarına neden olabilmektedir.
Akut solunum sıkıntısı sendromu: Bu hastalığı olan bireyler nefes almakta zorluk çekerler ve solunum hızları ve nabızları normalden hızlı olur ve bu da kandaki oksijen seviyesinin düşmesine yol açmıştır. Dolayısıyla düşen oksijen seviyeleri tırnaklarda morarmalara neden olabilir. Doktorlar, kandaki oksijen seviyelerini iyileştirmek için akut solunum sıkıntısı sendromunu oksijen tedavisi ile tedavi eder.
Zatürre: Virüsler, bakteriler ve mantarlar zatürreye neden olabilir. Zatürre akciğerlerin enfeksiyon olmasıdır. Örneğin şiddetli bir grip enfeksiyonunun ardından zatürre oluşabilir. Semptomlar hafif ya da şiddetli olabilir ancak zatürre olan çoğu insan 1-3 hafta içerisinde iyileşir.
Pulmoner emboli (Akciğer embolisi): Akciğerlerdeki arterlerden birinin kan pıhtısı nedeniyle tıkanması durumunda akciğer embolisi meydana gelebilir. Genellikle, pıhtı bacaktan veya vücuttaki başka bir bölgeden harekete geçer ve akciğerlere giden kan akışının tıkanmasına ve hayatı tehdit eden bir tehlikenin ortaya çıkmasına neden olur.

Kalp hastalıkları

Aşağıdakiler gibi kalp rahatsızlığından dolayı tırnaklarda morarmalar oluşabilir:

Konjenital kalp hastalığı (Doğumsal kalp hastalığı): Bebekler kalp ve kan damarlarında anormalliklerle doğabilirler. Bazı vakalarda semptoma neden olmamasına karşın, bazı vakalarda yaşamı tehdit edici semptomlara neden olur.
Eisenmenger sendromu: Kalbi ve akciğerleri etkileyen bu nadir görülen bozukluk, genellikle doğuştan kalp hastalığı olanlarda görülen geç bir komplikasyondur. Eisenmenger sendromu, tansiyon yükselmesine ve kalpte anormal kan akışına sebep olur.
Konjestif kalp yetmezliği: Bu hastalık kanın gerektiği gibi pompalanamamasına neden olarak kalpte sorunlara yol açmaktadır. Semptomlar nefes darlığı, aşırı yorgunluk ve eller ve ayaklarda şişmeler olarak kendini belli eder.

Kan hücresi ve damar anormallikleri

Damarlarla ve kan hücreleri ve ilgili bazı sorunlar da tırnak morarmasına neden olabilmektedir. Bu anormallikler şunlardır:

Methemoglobinemi: Bu rahatsızlık, oksijeni serbest bırakamayan bir hemoglobin formu olan methemoglobin seviyelerinin kanda artmasına neden olur. İnsanlar bu hastalıkla doğabilir veya belirli kimyasallara maruz kalma veya antibiyotikler ve lokal anestezikler gibi ilaç kullanımları nedeniyle daha sonraları da ortaya çıkabilir.
Karbon monoksit zehirlenmesi: Karbon monoksit, hemoglobinin oksijen bağlama becerisini bloke eder.
Polisitemi vera: Bir kan kanseri türüdür ve kemik iliğinin aşırı miktarda kan hücresi üretmesine neden olur.
Raynaud fenomeni: Bu hastalıkta, kan damarı spazmları sebebiyle el ve ayaklara giden kan akışı azalmıştır.

Tırnak morarması nasıl tedavi edilir?

Bir doktor siyanoz teşhisi yapmak için tırnaklardaki morarmalara bakar ve parmaklarda çomaklaşma olup olmadığını kontrol etmek için fiziki muayene yapar. Kişinin yumru parmaklarının olması o kişide doğuştan kalp hastalığı ve akciğer problemleri olduğunu gösterebilir.

Doktor kişiyi kalp hastalıkları veya solunum semptomları açısından değerlendirebilir.

Siyanoz teşhisinde kan oksijen testleri oldukça yardımcı olmaktadır. Doktor, arteriyel kan gazını ölçmek için bir miktar kan alacaktır. Arteriyel kan gazı kanın oksijen ve hemoglobin seviyelerini gösterir.

Ayrıca kanın oksijenlenmesini ölçmek için kişinin parmağına pulse oximeter adı verilen bir cihaz yerleştirilebilir. Bu testler, kişinin tırnaklarının neden morardığını belirlemeye yardımcı olur.

Siyanoz, altta yatan bir hastalığın belirtisi olduğundan, amaç, hastalığa neden olan şeyi tedavi etmektir.

Tırnak morarmasının nedenine bağlı olarak tedaviler aşağıdaki tedaviler uygulanır:

doğuştan olan kalp hastalığını düzeltmek için ameliyat
destekleyici oksijen tedavisi
methemoglobinemi için metilen mavisi
kan damarlarının gevşemesine yardımcı olan ilaçlar (antihipertansif ilaçlar ve erektil disfonksiyon ilaçları dahil)

Raynaud fenomeni hastalığı olan kişilere doktorlar günlük alışkanlıklarında uzun vadeli ayarlamalar yapmalarını tavsiye edebilir – kafein ve nikotinden uzak durmak gibi.

Siyanoz tedavisi zordur ve hastalığı kontrol altında tutabilmek için farklı uzman doktorların ve sağlık ekiplerinin birlikte çalışması gerekebilir.

Ne zaman doktora görünmeli?

Soğuk havalarda tırnakların mor görünmesi olağan dışı değildir, ancak kişi normal sıcaklığa girip ısındığında normal rengine dönmelidir.

Tırnakların morarması düşük sıcaklık nedeniyle olmuyorsa ve renk kalıcı ise, tıbbi yardım almak önemlidir.

Doktorlar, siyanozun altında yatan sorunu tespit edip düzeltmek ve vücutta optimal kan akışını yeniden sağlamak için tedavi uygulayacaktır.

Hızlıca yapılan tedavi, herhangi bir komplikasyon olasılığını sınırlamalı ve kişinin durumunu iyileştirmelidir.

Tırnakların morarmasıyla beraber göğüs ağrısı, aşırı terleme, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi semptomlar da görünüyorsa hemen 112 aranmalıdır. Bu belirtiler tıbbi bir acil durum göstergesi olabilir.

Özetle

Siyanoz, tırnak morarmaları için kullanılan tıbbi bir terimidir, ancak dudakları ve cildi de etkileyebilmektedir.

Düşük sıcaklıklarda, tırnaklarda morarmalar görülebilir, çünkü vücut iç organları korumak için dolaşımı kısıtladığından tırnaklar mavi-mor görünebilir.

Siyanoz ayrıca kalp, akciğer veya kan damarı problemleri gibi daha ciddi sağlık sorunlarının da belirtisi olabilir.

Tırnak morarmalarının nedenlerinin belirlenmesi için tıbbi yardım almak gerekir, böylece hızlıca tedavi edilebilir.

Kaynak:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/blue-nails