Ciltguzellik
Omega-3, üzerinde en çok araştırma yapılan yağlardan biridir.
Yağlı balıklar, deniz ürünleri, ceviz ve bazı tohum ve bitki yağları gibi yiyeceklerde bol miktarda omega 3 bulunur.
Omega 3′ ün 3 çeşidi vardır. Bunlar;
- alfa-linolenik asit (ALA),
- eikosapentaenoik asit (EPA)
- dokosaheksaenoik asit (DHA)
Omega-3 yağları, iltihaplanmayı azaltma ve depresyonla savaşma ve kalp hastalığı belirteçlerini azaltma potansiyeli gibi vücuda önemli faydalar sağlamaktadır. Bununla beraber çok bilinmese de omega 3′ ün cilde faydaları da vardır.
Aşağıda omega 3’ün cilt üzerindeki bilimsel olarak kanıtlanmış faydalarından bahsedeceğiz.
Omega-3’ün Cilde Faydaları
1. Omega 3 cildi güneşin zararlı ışınlarına karşı koruyabilir
Omega-3’ler güneşten gelen zararlı ultraviyole A (UVA) ve ultraviyole B (UVB) ışınlarının cilde vereceği zarara karşı koruma sağlayabilir.
Çalışmalar, vücudun uzun zincirli omega-3’ler olan DHA ve EPA kombinasyonu ile takviye edilmesinin, cildin ultraviyole (UV) ışınlarına olan duyarlılığını azaltabileceğini göstermiştir (Kaynak 1).
Yapılan küçük bir araştırmaya göre, 3 ay boyunca 4 gram eikosapentaenoik asit (EPA ) kulalnan katılımcıların güneş yanıklarına karşı dirençlerinin % 136 oranında arttığı gözlemlenirken, plasebo grubunda ise önemli bir değişikliğin olmadığı sonucuna varılmıştır (Kaynak 2).
Başka bir araştırmaya göre, ultraviyole B (UVB) ‘ye maruz kaldıktan sonra EPA ve DHA bakımından zengin sardalya yağını ciltlerine uygulayan katılımcıların, kontrol grubu ile kıyaslandığında, yaklaşık % 25 daha az cilt kızarıklığı problemi yaşadıkları görülmüştür. Bununla birlikte, diğer omega-3 türleri aynı etkiyi göstermemiştir (Kaynak 3).
Omega-3’lerin, UV maruziyetini takiben ciltte döküntüler veya içi sıvı dolu cilt kabarcıkları gibi belirli ışığa duyarlılık bozukluklarının semptom şiddetlerini azaltabileceğine dair bazı kanıtlar mevcuttur (Kaynak 4).
Bununla birlikte, bu konuyla ilgili yapılmış araştırma sayısı çok değildir ve sonuç çıkarmadan önce daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
Özetle: Omega-3’ler güneş yanığına karşı cildin direncini artırabilmektedir, UV ışınlarına maruz kaldıktan sonra ciltte oluşabilecek kızarıklıkların şiddetini azaltabilir ve bazı fotosensitivite bozukluklarının semptomlarını hafifletebilir. Ancak, daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
2. Sivilceleri azaltabilir
Omega-3 bakımından zengin bir beslenme uygulamak sivilcelerin şiddetini azaltmaya veya oluşmalarını önlemeye yardımcı olabilir .
Omega-3’lerin iltihaplanmayı azalttığı görülmekte ve elde edilen yeni kanıtlar sivilcelerin esas olarak iltihaptan kaynaklanabileceğini düşündürmektedir. Bu nedenledir ki, omega-3’ler dolaylı olarak sivilceyle savaşmaktadır (Kaynak 5).
Yapılan diğer birkaç çalışma, omega 3 takviyelerinin tek başına veya diğer besinlerle kombine edilerek kullanılması halinde sivilce lezyonlarında azalmalar olduğunu bildirilmiştir (Kaynak 6, Kaynak 7, Kaynak 8, Kaynak 9).
Omega-3 takviyelerinin ayrıca şiddetli veya dirençli sivilceleri tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan izotretinoinin ilacının yan etkilerini azalttığı da gözlemlenmiştir (Kaynak 10).
Bununla birlikte, çok az çalışmada, (diğer bileşiklerle kombinasyon halinde olmadan) omega-3’lerin etkileri tek başına gözlemlenebilmiştir ve etkiler kişiden kişiye değişmektedir. Bu nedenle, yine aynı şekilde daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
Özetle: Diğer takviyelerle birlikte veya tek başına kullanılan omega-3 takviyeleri sivilce oluşumunun önlenmesine veya şiddetinin azaltılmasına yardımcı olabilmektedir. Bununla birlikte, bu olumlu etkilerin doğrulanması için daha fazla çalışma yapılmalıdır.
3. Kurumuş, kızarmış veya kaşıntılı cilt için koruma sağlayabilir
Omega-3’ler cildi nemlendirebilir ve sedef hastalığı ve atopik dermatit gibi cilt problemlerinin neden olduğu cilt kızarması, cilt kuruluğu veya cilt kaşıntısına karşı mücadele edebilir.
Bunun faydanın nedeninin, omega-3’ler cildin bariyer işlevini iyileştirdiği, nemi ciltte hapsettiği ve tahriş edici maddeleri dışarıda tuttuğu için olduğu düşünülmektedir. (Kaynak 11, Kaynak 12).
Yapılan küçük bir araştırmada, günde yaklaşık yarım çay kaşığı (2,5 ml) omega-3 bakımından zengin olan keten tohumu yağı tüketen kadınların, cilt hidrasyonlarında 12 hafta sonunda % 39 artış yaşadıkları gözlemlenmiştir. Araştırmaya katılan kadınların ayrıca ciltlerinin plasebo grubundakilere göre daha pürüzsüz ve daha az hassas olduğu görülmüştür.
Yüksek oranda omega-3 tüketimi, bebeklerde atopik dermatit riskinin düşük olması ve yetişkinlerde sedef hastalığı semptomlarında iyileşme görülmesi ile ilişkilendirilmiştir.
Özetle: Omega-3 cildi nemlendirebilmekte ve tahriş edici etkenlerden ve atopik dermatit ve sedef hastalığı gibi cilt bozukluklarından koruyabilmektedir. Bununla birlikte, bu olumlu etkileri bütünüyle doğrulayabilmek için daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir.
4. Yaraların iyileşmesini hızlandırabilir
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, damardan verilen veya topikal olarak uygulanan omega-3’ün yaraların iyileşmesini hızlandırabileceğini göstermiştir. Ancak insanlar üzerinde araştırma yapılması gerekmektedir (Kaynak 13).
5. Cilt kanseri riskini azaltabilir
Omega-3 bakımından zengin bir beslenme hayvanlarda tümörlerin büyümesini engelleyebilmektedir. Yine aynı şekilde bu bilgiyi doğrulamak için insanlar üzerinde araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır (Kaynak 14, Kaynak 15).
Yukarıda sıraladığımız gibi cilde olan pek çok faydasının yanında omega 3’ler ayrıca saçların uzamasını hızlandırabilir ve saç dökülmesini azaltabilir. Canlı dışındaki test tüpü deney ortamında yapılan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalara göre omega-3’ün saçların uzamasını hızlandırdığını göstermektedir. Omega-3’lerin insanlarda saçların uzaması ve saç dökülmesi üzerindeki etkileri hakkında daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır (Kaynak 16).
İnsanlar üzerinde omega 3’ün cilde faydalarını araştıran çok az sayıda çalışmanın yapıldığının altını çizmek gerekir. Ayrıca, araştırmalarda genellikle aynı anda birden fazla takviye kullanılmış ve omega-3’lerin etkilerinin diğer takviyelerin etkilerinden ayırmak zorlaşmıştır. Bu nedenle, daha fazla çalışma yapılması gereklidir.
Özetle: Omega-3 yaraların iyileşmesini hızlandırabilmekte ve hatta cilt kanseri riskini azaltabilmektedir. Ayrıca omega 3’ler saç dökülmelerini azaltabilir, saçların uzamasını hızlandırabilir. Bununla birlikte, bu faydaları doğrulamak için daha fazla araştırma yapılmalıdır.
Sonuç olarak;
Omega-3’ler balıklarda, deniz ürünlerinde ve chia tohumu, ceviz, kenevir tohumu ve keten tohumu gibi bitki besinlerinde bulunan sağlıklı yağlardır.
Sağlık için sağladığı güçlü faydalarının yanı sıra bu yağlar saçlara ve cilde de fayda sağlayabilmektedir. Yapılan araştırmalar sınırlı olsa da, omega 3’ün cildin güneş yanığına karşı direncini artırdığı, sivilceleri azalttığı ve kurumuş, kırarmış ve kaşıntılı cilt problemlerine karşı da koruma sağladığı görülmektedir.
Sonuç olarak, bu sağlıklı yağlar, sadece cilde ve saça değil aynı zamanda genel sağlığımıza da faydalar sağlamaktadır. Bu nedenle diyetimize gönül rahatlığıyla ekleyebiliriz.
Kaynak: https://www.healthline.com/nutrition/omega-3-benefits-on-skin-and-hair
